راهکارهای علاقمند کردن دانش‌آموزان به درس ریاضی

فنونی که می تواند باعث افزایش  علاقه به درس ریاضی شود
 

چکیده
از آنجا که درس ریاضی یکی از دروس مهم دانش آموزان در طول دوران تحصیل می باشد در نتیجه نیاز داریم تا  راهکارهای افزایش علاقه‌مندی دانش‌آموزان به درس ریاضی را بهتر بشناسیم و آنها را بکار بگیریم.  تا بتوانیم میزان کاربرد مفاهیم ریاضی در زندگی روزمره ی دانش آموزان را  افزایش دهیم. هم چنین اهمیت این درس  به دلیل تلفیق آن  با سایر دروس موفقیت دانش‌آموزان در یادگیری درس­های دیگر (فارسی، علوم، هنر و غیره) بسیار تأثیرگذار خواهد بود.

تعداد کلمات: 1163 کلمه، تخمین زمان مطالعه: 5 دقیقه

 
در نظام تعلیم و تربیت بی علاقگی دانش آموزان به مطالب درسی از جمله موضوعاتی است که همیشه متوجه معلمان و اولیا بوده است . تحقیق علمی در این رابطه می تواند تاحد بسیار مطلوبی از عوامل ایجاد بی علاقگی دانش آموزان را شناسائی کرده و تا حد ممکن آنها را رفع کند.

مفاهیم ریاضی، یکی از اثربخش ترین و کارآمد ترین مواد درسی می‌باشد. به طوری که مبینی(1380) به نقل از  ریچارد کورانت، در این زمینه می‌گوید: «ریاضیات یکی از عالی ترین تراوش‌های اندیشه ی آدمی است که منعکس کننده­ی اراده­ی انسان و نشان دهنده­ی سیر عقل و برهان و هم­چنین بیان کننده­ی میزان علاقه­ی بشر به کمال و زیبایی است.» نقش بنیادی علم ریاضی در پیشبرد سایر علوم و فنون نیز مورد پذیرش همگان است، به طوری که نرسیدن به هدف‌های آموزشی در زمینه­ی ریاضی موجب ضعف ، ناتوانی و دست نیافتن به اهداف مربوط به پیشرفت علوم و فنون دیگر خواهد بود( مبینی،1380،ص15).

با توجه به مطالب یاد شده،آشکار می‌گردد که نقش و جایگاه درس ریاضی در زندگی انسان به چه میزان دارای اهمیت است. اما سؤال مهمی که مطرح می‌باشد آن است که، چرا عده­ ی کمی از دانش‌آموزان به درس ریاضی علاقه­ مند می باشند؟ چرا نتایج ارزش­یابی درس ریاضی اغلب فراگیران رضایت بخش نمی باشد؟ چرا بعضی از دانش‌آموزان در زنگ ریاضی دچار اضطراب و نگرانی می‌شوند؟ چرا بعضی از آموزگاران در تدریس این درس موفقیّت چندانی ندارند؟ به راستی دلیل این ناکامی‌ها چیست و عوامل آن کدامند؟

برخی از پژوهشگران، هم چون عزیزخانی(1388) در اقدام پژوهی که با عنوان «چگونه توانستم با ایجاد محیطی شاد و فعال میزان یادگیری دانش‌آموزان کلاس سوم مدرسه شهیدین فاطمی را در درس ریاضی افزایش دهم؟ » انجام داده بود، با استفاده از روش‌های گوناگون تحقیق ، به این نتیجه رسید که می‌توان با ایجاد محیط شاد و افزایش نشاط در دانش‌آموزان، میزان علاقه‌مندی آنان را در درس ریاضی افزایش داد.
بی­شک، مهم ترین عاملی که در موفقیت یا ناکامی برخی از معلمان در تدریس ریاضی ، نقش بسزایی دارد، مربوط به روش آنان در علاقه مند کردن دانش‌آموزان به درس یاد شده و چگونگی ایجاد انگیزه و ارائه مطالب درسی به آنان می‌باشد.

با توجه به محور بودن دانش آموزان در فعالیت کلاس ، هدف این پژوهش این است که چه راهکارهای عملی را برای میزان علاقمندی دانش آموزان به در س ریاضی می توان ارائه نمود . با استفاده از ابزار علمی معتبر به جمع آوری داده های لازم با هدف شناسایی عوامل موثر بر ایجاد مسئله پرداخته تا پس از انتخاب و اعتبار بخشی مناسب به اجرای آنها بپردازیم .
جهت علاقه­ مند نمودن دانش­ آموزان به انجام فعالیت­های درس ریاضی، می توان از راهکارهای زیر بهره برد :
1. از مثال های ملموس و عینی جهت تدریس مفاهیم ریاضی استفاده شود.
2.برای انجام فعالیت های درس ریاضی، دانش آموزان گروه بندی شده تا فعالیت های مورد نظر را  در گروه و با مشورت و همکاری یکدیگر انجام دهند.
3.روش های فعال تدریس به کار برده شود.
4. دانش آموزان با روش های گوناگون تشویق شوند.
5.جهت ایجاد نشاط در دانش آموزان، بازی های مختلف(هدفدار) انجام شود.
6. تفاوت های فردی، نقاط ضعف و قوت دانش آموزان شناسایی شود.
7.تکالیف متنوع و خلاقانه به دانش آموزان ارائه شود.
 ولی هیچ یک از آن ها به پرورش دقّت و تقویت حافظه­ی دیداری و شنیداری اشاره­ای نکرده اند. هم­چنین اهمیت داشتن طرح درس را، در نظر نگرفته ، در حالی که این دو مقوله، بسیار مهم و اساسی می­باشد.
 


موریس کلاین می نویسد یونانی های قدیم واقعیت های دنیای اطراف خود را با علم ریاضیات منطبق می دیدند و حقیقت نمایی طرح کیهان را در ریاضیات می یافتند . آنها بین قانون های طبیعت و قانون های ریاضی شباهت هایی را احساس می کردند که اکنون یکی از پایه های اساسی علوم را تشکیل می دهند . بعدها یونانی ها در شناخت طبیعت پیشتر رفتند و اعتقادات استواری پیدا کردند که جهان بر اساس قانون های ریاضی طراحی شده و دستگاه کنترل شده ای است ، از قانون هایی پیروی می کند و برای بشر قابل درک است . در واقع ریاضیات موسیقی ذهن است پس باید آن را نواخت .

مبینی(1380) تأکید زیادی بر نظم و دقّت دارد. وی در کتاب خود تحت عنوان «آموزش ریاضیات قبل از دبستان» چنین بیان داشته است که با تدریس ریاضیات به شناخت توانایی‌ها، استعدادها و علایق، همراه با سعی در جهت رشد و پرورش آن‌ها دست خواهیم یافت. رشد و پرورش این توانایی‌ها، قطعاً با پرورش نظم و دقّت آغاز خواهد شد؛ نظم و دقّت در توجه به اطراف، نظم و دقّت در شنیدن، نظم و دقّت در دیدن، در گفتار و رفتار، در اجرای بازی‌ها و مسئولیت‌ها، تصمیم گیری‌ها، نظم و دقّت در توانایی حل مسائل روزمره.

 برور،ای. دبیلیو، دوژونج، ژ.ا. و استوت، و.ژ.(1383) معتقدندکه در عصر فناوری و ارتباطات، نظام­های آموزشی از یک سو به باز­اندیشی و باز­سازی برنامه ی درسی برای «تسلط بر سواد رایانه ای» و از سوی دیگر، تجدید حیات و غنی سازی محیط یادگیری برای برقراری تعامل میان یادگیرنده و منابع یادگیری، الزام دارند. از این رو، بازنگری در شیوه­ های سنتی تدریس و جایگزینی آن­ها با شیوه­های نو، برای تجهیز یادگیرنده به مهارت­های شناختی ضرورت دارد.

با مطالعه­ ی دو منبع ذکر شده، دریافتم که با غنی سازی محیط یادگیری و تقویت دقّت و نظم، تا حدودی می­توان دانش­ آموزان را به انجام فعالیت­های ریاضی علاقه ­مند نمود. ولی آیا با غنی سازی محیط یادگیری، با وسایل پیشرفته و استفاده از رسانه­های گوناگون، می توان این امر مهم را به درستی انجام داد؟ پس نقش آموزگار چه می­شود؟ بنابراین باید عوامل دیگری را نیز جستجو می­کردم.

با بررسی نظرات و عقاید نویسندگان و محققان یاد شده، چنین نتیجه گرفتم که: برای علاقه مند نمودن دانش‌آموزان به فعالیت­های درس ریاضی، علاوه بر این که، باید از روش‌های متنوع تدریس بهره­ مندشویم ، استفاده از امکانات مناسب و غنی سازی محیط یادگیری را، جهت آموزش مفاهیم ریاضی، مد نظر قرار داده، هم­چنین لازم است، دقّت و تمرکز فراگیران را نیز پرورش دهیم.

با مطالعه و بررسی پژوهش‌های یاد شده، جهت علاقه­مند نمودن دانش­آموزان به انجام فعالیت­های درس ریاضی، می توان از راهکارهای زیر بهره برد :

1. از مثال های ملموس و عینی جهت تدریس مفاهیم ریاضی استفاده شود.

2.برای انجام فعالیت های درس ریاضی، دانش آموزان گروه بندی شده تا فعالیت های مورد نظر را  در گروه و با مشورت و همکاری یکدیگر انجام دهند.

3.روش های فعال تدریس به کار برده شود.

4. دانش آموزان با روش های گوناگون تشویق شوند.

5.جهت ایجاد نشاط در دانش آموزان، بازی های مختلف(هدفدار) انجام شود.

6. تفاوت های فردی، نقاط ضعف و قوت دانش آموزان شناسایی شود.

7.تکالیف متنوع و خلاقانه به دانش آموزان ارائه شود.

 ولی هیچ یک از آن ها به پرورش دقّت و تقویت حافظه­ی دیداری و شنیداری اشاره­ای نکرده اند. هم­چنین اهمیت داشتن طرح درس را، در نظر نگرفته ، در حالی که این دو مقوله، بسیار مهم و اساسی می­باشد.